شبکه‌های کامپیوتری با پیشرفت فناوری به یکی از اجزای اساسی سازمان‌ها و شرکت‌ها تبدیل شده‌اند. به منظور بهره‌وری بالاتر و سازماندهی اطلاعات، استفاده از شبکه‌های کامپیوتری حاوی سرویس‌های کارآمد ضروری است. در اینجا، به معرفی و بررسی یکی از ابزارهای کلیدی مدیریت شبکه، یعنی Active Directory (AD)، می‌پردازیم.

Active Directory چیست؟

Active Directory (AD) یک سرویس دایرکتوری مایکروسافت است که بر روی ویندوز سرور اجرا می‌شود و به ادمین‌ها امکان مدیریت مجوزها و دسترسی به منابع شبکه را می‌دهد. این سرویس مسئولیت مدیریت و سازماندهی اطلاعات کاربران در قالب زیرگروه‌ها و گروه‌های منطقی را بر عهده دارد. از طریق Active Directory، ادمین‌ها می‌توانند به سادگی از طریق شبکه  مدیریت و سازماندهی کنند و کاربران مجاز در شبکه از هر جایی به منابع شبکه دسترسی یابند.

ساختار Active Directory:

Active Directory با ارائه ساختار سلسله‌مراتبی، سازماندهی آسان Domain‌ها و منابع را فراهم می‌کند.

این ساختار شامل سه سطح اصلی است:

• دامین‌ها:

دامین‌ها مجموعه‌ای از کاربران و دستگاه‌ها هستند که از یک دیتابیس مشترک استفاده می‌کنند. این دامین‌ها دارای ساختار DNS هستند و آبجکت‌های مختلفی مانند کاربران و دستگاه‌ها را در خود جای داده‌اند.

• درخت‌ها (tree):

یک یا چند دامین می‌توانند در یک گروه قرار گیرند که به نام درخت نامیده می‌شود. در اینجا ارتباط امن بین دو دامین وجود دارد و ساختار درخت به صورت سلسله‌مراتبی است.

• جنگل‌ها (Forest):

چندین درخت در مجموعه‌ای به نام جنگل گروه‌بندی می‌شوند. جنگل شامل پیکربندی دامین، اطلاعات برنامه‌ها، طرح دایرکتوری و لیست تمام آبجکت‌ها است.

عناصر سرویس Active Directory:

Active Directory شامل چندین سرویس است که هرکدام به مدیران امکانات مختلفی را ارائه می‌دهند:

1. 1Domain Services (AD DS):
   این سرویس مسئول ذخیره متمرکز داده و مدیریت ارتباطات بین کاربران و دامین‌ها است. همچنین احراز هویت هنگام لاگین و سرویس جستجو را فراهم می‌کند.
2. Certificate Services (AD CS):
   این سرویس گواهینامه‌های امنیتی را ایجاد و مدیریت می‌کند و به اشتراک می‌گذارد. از رمزگذاری برای ارسال اطلاعات امنیتی در شبکه استفاده می‌کند.
3. Lightweight Directory Services (AD LDS):
   این سرویس پشتیبانی از دایرکتوری‌ها و فراهم کردن امکان استفاده از پروتکل LDAP را بر عهده دارد که برای دسترسی و نگهداری سرویس‌های دایرکتوری روی شبکه استفاده می‌شود.
4. Directory Federation Services (AD FS):
   این سرویس بررسی دسترسی کاربر به برنامه‌ها را انجام می‌دهد حتی در شبکه‌های مختلف و از Single Sign On (SSO) برای احراز هویت استفاده می‌کند.
5. Rights Management (AD RMS):
   این سرویس قانون کپی رایت را اجرا می‌کند و حقوق اطلاعات را کنترل و مدیریت می‌کند با استفاده از رمزگذاری محتوا.

نتیجه گیری

با استفاده از Active Directory، مدیران شبکه قادر به سازماندهی و مدیریت بهتر اطلاعات کاربران و منابع شبکه خواهند بود. این سیستم با ارائه سرویس‌های متعدد، امکانات احراز هویت، و مدیریت دسترسی به شبکه را بهبود می‌بخشد و نقش کلیدی در بهره‌وری و امنیت سازمان‌ها ایفا می‌کند.